رهبری

براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بالاترین مقام رهبر ( ولی فقیه ) است که بدون رأی مستقیم مردم و توسط مجلس خبرگان انتخاب می شود. رهبر با نام ولایت مطلقه فقیه بالاترین رکن نظام، و بر پایه قانون اساسی فرمانده کل قوا، ناظر بر سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه و مسئول تعیین سیاست های کلی نظام است.

براساس اصل 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وظایف رهبر به شرح زیر است:

1- تعیین سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام.

2- نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام.

3- فرمان همه پرسی

4- فرماندهی کل نیروهای مصلح

5- اعلان جنگ و صلح و بسیج نیروها

6- حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه.

7- حل معضلات نظام که از طریق عادی قابل حل نیست، از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام.

8- امضای حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم.

9- عزل رئیس جمهور با در نظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی، یا رأی مجلس شورای اسلامی به عدم کفاست وی بر اساس اصل هشتاد و نهم .

10- عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رئیس قوه قضاییه.

11- عزل و نصب و قبول استعفای:

- فقهای شورای نگهبان

- رئیس قوه قضاییه

- رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی

- رئیس ستاد مشترک

- فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

- فرمانده هان نیروهای عالی نظامی و انتظامی

براساس اصل 107 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رهبر توسط مجلس خبرگان رهبری و برای مدت نامحدود تعیین می شود. مجلس خبرگان رهبری حق عزل رهبر را نیز دارد. نمایندگان مجلس خبرگان با آرای مردم انتخاب می شوند اما پیش از برگزاری انتخابات، نامزدهای شرکت در این انتخابات باید به تأیید شورای نگهبان ( متشکل از حقوقدانان و فقهایی، که نیمی از آنها توسط رهبر انتخاب می شوند ) برسند. کاندیدهای مجلس خبرگان باید دارای شرایط اجتهاد و فقاهت باشند که صلاحیت علمی آنان فقط در دوره اول مجلس از طرف حوزة علمیه تأیید شد و از آن پس تاکنون گرفتن آزمون و تأیید صلاحیت علمی به شورای نگهبان واگذار شده است.

شایان ذکر است که فرماندهی کل قوا در زمان ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر بر عهده ریاست جمهوری بود که به رهبری واگذار شد.

سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ایران در کنترل رهبر قرار دارد که وظیفه آن پخش سیاست های نظام است.

رهبران انقاب اسلامی ایران عبارتند از:

1- سید روح الله خمینی ( که از 12 فروردین 1358 تا 13 خرداد 1368 رهبر ایران بود )

2- سید علی حسینی خامنه ای ( رهبر کنونی ایران از 14 خرداد 1368 می باشد ).